درد، موهبت الهی
مقاله ویژه منتشر شده دکتر افراسیابیان در مجله نیک و نو
بسیاری از ما، وقتی عضور از بدن‌مان دچار مشکل می‌شود که به شکل درد بروزپیدا می‌کند. از این احساس ناخوشایند عذاب می‌کشیم و تلاش می‌کنیم از شر این درد رها شویم. ش اید از این که بشنوید درد، موهبت الهی است تعجب کنید اما این یکی از واقعیت‌های مثبت علم طب است. دردها نشانه‌ی خطرات داخلی و خارجی بدن هستند و وجود یک عامل مضر را در بدن هشدار می‌دهند. به عنوان مثال در بیماران مبتلا به دیابت، وقتی مرکز حسی – عصبی نقطه‌ای از بدن از بین می‌رود، خون‌رسانی در عروق تحتانی کم می‌شود، پاها زخم می‌شود و در نهایت ممکن است پا قطع شود. یا اگر در دردهای شکمی با منشا نامعلوم، مسکن مصرف شود، چون جریان درد متوقف می‌شود ممکن است باعث ایجاد مشکلات جدیدی که با حتی مرگ شود. بنابراین نباید درد را نادیده گرفت زیرا هدایت‌گری به سوی سلامتی است و کمک می‌کند مشکلی را که در عضو درگیر وجود دارد برطرف شود.
در پزشکی مدرن برای از بین بردن دردها، تلاش‌های بسیاری شده و مسکن‌هایی نیز ساخته شده است اما نکته مهم این‌جاست که این مسکن‌های مصرفی عوارض بسیاری در بدن دارند. بر اساس تحقیقاتی که سال ۲۰۰۳ در امریکا با عنوان «جنگ داروها» انجام گرفت و نتیجه آن منتشر شد، شش هزار مرگ و ۷۶ هزار مورد بستری در بیمارستان بر اساس مصرف مسکن‌های شیمیایی اتفاق می‌افتد. عوارض مسکن‌های شیمیایی روی شریان کلیه‌ها، معده، فشار خون و متابولیسم بدن است که در درازمدت موجب بیماری‌های جدی می‌شود.
درد
تفاوت درد در طب سنتی و مدرن
در طب سنتی مدرن، درد هشداری جدی برای اعلام مشکل در عملکرد یکی از اعضای بدن است. بر این اساس نیز دریچه جدی بر روی ساخت انواع مسکن‌ها باز می‌کند. اما تفاوتی نیز وجود دارد.
شاید برای شما هم این سوال مطرح شده باشد که چرا واکنش افراد مختلف در پذیرش مسکن‌ها با یکدیگر متفاوت است؟ به عنوان مثال چرا میگرن فردی با مصرف مسکن پروفن ساکت می‌شود، اما همین مسکن در افراد دیگری بی‌تاثیر است.
پاسخ این سوال در تفاوت مزاج افراد است. در طب مدرن، مسکن‌ها با یک تعریف کلی برای همه‌ی اعضای بدن و برای افراد مختلف ساخته می‌شود، اما در طب سنتی ویژگی‌های مزاج هر شخص و اختلاف مزاج‌های مختلف مورد توجه است. اما داروهای طب مدرن نگاهش به توقف درد و عملکرد واسطه‌های شیمیایی محرک درد است.
از دیدگاه طب سنتی، درد حالتی غیرطبیعی، عارضی و منافی حالت طبیعی بدن است. انسان تا زمانی که ارگان‌ها و اعضای بدنش به شکل طبیعی فعالیت می‌کنند متوجه عملکرد آن‌ها نیست، اما زمانی که یکی از اعضا و جوارح بدن دچار مشکلی شده و از حالت عادی خارج شود (که به آن حالت منافی می‌گویند) متوجه وجود این نقص در سیستم دستگاه‌های بدن می‌شود.
درد، ایجاد موقعیتی در هر نقطه از بدن است که با طبیعت و عملکرد ذاتی آن منافات دارد و در واقع به ؟؟ برای درمان و برگشت به حالت اولیه هشدار می‌دهد.
زمانی که در عضوی از بدن التهابی به وجود می‌آید، واسطه‌های شیمیایی در ان نقطه ترشح می‌شوند که رشته‌های عصبی و عملکرد سیستم بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهند. در نتیجه ادراک درد اتفاق می‌افتد. در طب مدرن، داروهای طراحی شده، عملکرد این مواد تشرح شده را در پایانه رشته‌های عصبی متوقف می‌کنند.
التهاب قسمتی از پاسخ سیستم دفاع ایمنی بدن است که هدف آن حذف عامل آسیب‌رساننده به بدن است. التهاب گاهی برای بدن مفید و در مواردی مضر است. وقتی عامل مضری بدن را تحریک می‌کند، تلاشی از جانب بدن شروع می‌شود تا آن را از میان بردارد، این تلاش موجب بروز علایم التهاب می‌شود. التهاب به دلایل مختلف مثل شکستگی استخوان، ضربه خوردن، بریدگی و… یا عوامل داخلی ایجاد می‌شود. به عنوان مثال ترشح بیش از حد اسید معده باعث سوزش می‌شود. گاهی نیز یک بیماری مولد عامل درد باعث بروز آن می‌شود. سکته‌های قلبی به دلیل نرسیدن خون به قلب اتفاق می‌افتد. در واقع واسطه‌هایی ترشح می‌شوند که درد شدیدی را در ناحیه‌ی سینه و دست ایجاد می‌کنند.
در واقع مسکن‌های شیمیایی با تاثیرگذاری روی واسطه‌های شیمیایی، دردهارا از بین می‌برند. در نتیجه با توجه به شباهت واسطه‌های شیمیایی مولد درد، مسکن‌های شیمیایی نیز مشابه هستند. این موضوع باعث می‌شود که طب مدرن در انتخاب مسکن‌ها، قدرت جبران محدودی داشته باشد، البته باید گفت ارزش داروهای طب مدرن نفی نمی‌شود.
از دیدگاه طب سنتی عوامل بروز دردها در بدن به دو گروه تقسیم می‌شود.
-
تغییرات مزاجی که معمولا ناگهانی اتفاق می‌افتند (هر چند می‌تواند مزمن باشد).
-
تفرق اتصال، که به معنای پارگی است و شامل عوامل ایجاد کننده‌ی درد به شکل اورژانسی است مثل پارگی‌های پوست، شکستگی‌های استخوان و… یا عوامل داخلی مثل سوراخ معده، پارگی صفرا، تورم و پارگی آپاندیس و…
تفرق اتصاف غالبا در احشا و اعضای بدن رخ می‌دهد.
-
تورم سومین دلیل بروز درد شامل تغییرا مزاج و تفرق اتصال است، زیرا وقتی جایی از بدن ورم می‌کند، یعنی مزاج آن منطقه تغییر کرده و پارگی افت ایجاد شده است. بر این اساس دیدگاه طب سنتی به تجویز مسکن‌ها بسیار گسترده است.
